Wat doe je met een bedrijf waarvan het traditionele inkomstenmodel maar één kant op kan: omlaag. Digitalisering zorgt voor een onafwendbare neergang van het traditionele postbedrijf. Maar bestuursvoorzitter Herna Verhagen van PostNL speelt drie troeven uit om PostNL te laten overleven.
Beleggers konden de jaarcijfers die PostNL maandag publiceerde waarderen, en niet zo’n beetje ook. Het aandeel spoot maandag bij de opening van de beurs ruim 7 procent omhoog.
Bestuursvoorzitter Herna Verhagen verraste de markt met beter dan verwachte resultaten. Daarbij stelde ze investeerders ook een verdere winstverbetering in het vooruitzicht. De onderliggende bedrijfswinst komt dit jaar naar verwachting uit tussen de 280 en 320 miljoen euro, tegen 293 miljoen euro in 2014. Dus als het een beetje meezit, duidelijk hoger.
Verhagen zet consequent in op drie thema’s: beperking van de neergang bij het traditionele Nederlandse postbedrijf, groei bij de bezorging van pakjes en rigoureus snijden in de kosten. Dat ziet er zo uit.
1) Minder post, hogere prijzen
Onderstaande tabel laat zien hoe dramatisch het effect is van de komst van e-mail en andere vormen van digitale communicatie op het traditionele postbedrijf. Afgelopen jaar bezorgde PostNL zo’n 300 miljoen brieven en andere poststukken minder. Vergeleken met 2013 ging het afgelopen jaar om een verval van ruim 10 procent.
(klik voor uitvergroting)
Toch zag het resultaat van het postbedrijf er niet dramatisch uit in 2014. De omzet bleef stabiel en de onderliggende bedrijfswinst steeg zelfs met 11,5 procent.
(klik voor uitvergroting)
Eén van de redenen voor het betere resultaat is dat PostNL de volumedaling heeft gecompenseerd met prijsverhogingen van postzegels, waardoor de omzetdaling bij het Nederlandse postbedrijf beperkt bleef tot 2,3 procent in 2014.
2) Snijden in kosten
Een tweede punt waar Verhagen veel mee wint, is het snijden in de kosten. Afgelopen jaar werd in totaal voor 127 miljoen euro aan kostenreducties doorgevoerd en voor dit jaar staat een verdere reductie van 75 tot 95 miljoen euro op de agenda.
PostNL heeft minder personeel in dienst en huurt ook minder uitzendkrachten in. Afgelopen jaar daalde het personeelsbestaand met ongeveer 3.000 personen tot 54.379 werknemers eind december. Onderstaande tabel laat ziet dat vooral bij het postbedrijf in Nederland fors is bespaard op de personeelskosten (salarissen en pensioenen) en uitbesteed werk.
(klik voor uitvergroting)
3) Groei pakjesbezorging, dankzij internet
PostNL speelt met de aflevering van pakjes ook in op de groei van internetbestellingen. Afgelopen jaar werden er 11 miljoen pakjes méér bezorgd, vergeleken met een jaar eerder, een plus van bijna 9 procent.
(klik voor uitvergroting)
De groei bij de pakketbezorging leidde ook tot een stijging van de onderliggende winst van 11,5 procent in 2014 bij dit onderdeel. Absoluut gezien is de bijdrage aan de onderliggende operationele winst van de pakjes met 98 miljoen euro nog wel ruim de helft kleiner, vergeleken met de 231 miljoen euro die het postbedrijf in Nederland binnenbracht.
Aandeel TNT Express blok aan het been
PostNL kampt nog wel met een duidelijke last uit het verleden: de ontvlechting met zusterbedrijf TNT Express. Daarin heeft PostNL nog altijd een belang van 14,7 procent.
Omdat TNT het internationaal zwaar heeft, waren beleggers afgelopen jaar niet erg te spreken over dit bedrijf en werd het belang van PostNL pakweg 100 miljoen euro minder waard. Eind 2014 stond het voor 445 miljoen euro op de balans.
De gedaalde waarde van het belang in TNT Express maakt het er voor PostNL niet makkelijker om een ander probleem op te lossen: het negatieve eigen vermogen van bijna 600 miljoen euro. Om dividend uit te kunnen keren aan aandeelhouders moet PostNL zijn schulden verder terugbrengen, zodat de som van de bezittingen minus de schulden positief uitvalt.
De tabel van de balans hieronder laat zien dat het eigen vermogen door de toevoeging van de winst in 2014 weliswaar minder negatief is geworden in 2014. Maar hier heeft bestuursvoorzitter Verhagen nog wel een flinke weg te gaan.
